UKA 2001 / 16
Inatsisartut piniarneq aallaaniarnerlu pillugu inatsisaannut allannguutissatut Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuummut nr. xx, xx.xxx 2001-imeersumut oqaaseqaatit
Oqaaseqaatit nalinginnaasut
Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut una Inatsisartut piniarneq aallaaniarnerlu pillugu inatsisaata nr. 12, 29. oktober 1999-imeersumut siunnersuut tallimatigut allannguuteqarpoq.
Allannguut siulleq inuussutissarsiutigalugu piniartuunissamut/aallaaniartuunissamut akuerineqassagaanni isertitatigut killilersuutinut tunngavoq. Siunnersuummi pineqarpoq akiliisitsilluni piniartitsinermik aaqqissuisuunermit akiliisitsilluni piniartitsinermilu angallassisutut akissarsiat piniarnermit, aallaaniarnermit aalisarnermillu akissatsiatulli akissarsiat tamarmiusut naatsorsorneranni ilaasalernissaat.
Allannguutip aapparaa inunnik isumaginninnermik ingerlatsiviit inuussutissarsiutigalugu aallaaniarnermut allagartamik tunineqarsinnaanerannut tunngasoq. Ingerlatsiviit pineqartut tassaapput inunnik isumaginninnikkut perorsaanermut atatillugu piniarnermik aallaaniarnermillu ilinniartitsinerminnut atatillugu ingerlataqartut.
Allannguutit pingajuat imaqarpoq inuit Kalaallit Nunaanni najugaqareersimasut kingusinnerusukkut uumasunik killilersukkanik sunngiffimmi piniarnermut aallaaniarnermullu akuersissummik pisinnaanissaat Kalaallit nunaanni inuit allattorsimaffianni ukiuni marlunni allattorneqarsimanissartik utaqqeqqinngikkaluarlugu.
Allannguutit sisamaat tassaavoq akiliisitsilluni piniartitsinermi aallaaniartitsinermilu akiliutissap (gebyr) akiliisitsinermik (afgift) taarserneqarnissaanut periarfissiineq. Tamanna isumaqarpoq inuiaqatigiinnut annerusumik isertitaqaataalersinnaanera, akiliisitsinermi (afgift) akiliutissamut (gebyr) sanilliullugu anginermik inissiisoqarsinnaavoq, akiliutissaq (gebyr) ingerlatamik allaffissornikkut taamaallaat akissaajaatinik matusiinnartussaasumit akiliuteqartitsisoqartarmat.
Allannguutit tallimaraat qanoq ilinikkut pissutsinut aalajangersimasunut tunngatillugu allagartaqarsinnaajunnaartitsisinnaanermut imaluunniit allagartartaarsinnaajunnaarsitsi- sinnaanermut malittarisassiornermut tunngasut.
Piniarnermut aallaaniarnermullu inatsisissamut siunnersuut nutaaq Piniarneq Pillugu Siunnersuisoqatigiit ilaasortaanut tamanut, kommuninut tamanut, Kangerlussuarmi borgerrådimut, Naalagaaffiup Sinniisuutitaanut, Politimestereqarfimmut, Grønlands Kommanndomut, Avatangiisinut Pinngortitamullu Pisortaqarfimmut aammalu Isumaginninnermut Suliffeqarnermullu Pisortaqarfimmut tusarniaatigineqarnikuuvoq.
Pinngortitap illersorneqarnissaanut inatsisissatut aammalu uumasut illersorneqarnissaannut inatsisissatut pilersaarutigineqartutut UPER 2002 saqqummiunneqarpata pisariaqarumaarpoq piniarneq aallaaniarnerlu pillugu inatsisip asigiinngitsutigut naleqqussarneqarnissaa. Taamaattumik naapertuunnerooq piniarneq aallaaniarnerlu pillugit inatsisip annertuumik allanngortiterlugu saqqummiunnissaa pinngortitap illersorneqarnissaanut inatsisissap aammalu uumasut illersorneqarnissaannut inatsisissap saqqummiunneqarnissaannut utaqqimaartikkaanni.
Taamaattumik siunnersuut una allannguutinik imaqarpoq massakkut piviusunngortissallugit naapertuuttunik.
Allaffissornikkut aningaasartuutitigullu sunniutissai
Siunnersuut aallaffissornikkut annertunerusumik sunniuteqartussaanngilaq. Siunnersuutip imaraa akiliisitsilluni piniarnermit aallaaniarnermillu Nunatta karsiata isertitaqalersinnaanera. Isertitaajumaartut qanoq annertutigisinnaanerat siumut naatsorsoruminaappoq piviusorpalaartumik akiliutissamik inissiinissamut misilittagaqartoqanngimmat, akiliisitsillunilu piniartitsisarnerup ineriartortinne-qarnissaanut aporfiunngitsussamik.
Siunnersuutip aalajangersagaanut ataasiakkaanut oqaaseqaatit
§ 1-imut.
Nr. 1-imut.
Aalajangersakkap allanngornerata kingunerissavaa akiliisitsilluni aallaaniartitsinermik aaqqissuussinermit, imaluunniit akiliisitsilluni aallaaniarnermut atatillugu angallassisuunermit isertitat inuit taakku piniarnermit, aallaaniarnermit aalisarnermillu isertitaattulli naatsorsuunneqartalissammata. Inuit taakku akiliisitsilluni aallaaniartitsinermik suliaqartut angallassisartuusullu piniarnermik, aallaaniarnermik aalisarnermillu ingerlataqartunit allanit inuussutissarsiutigalugu piniarnermik aallaaniarnermillu ingerlataqartut nalilerneqarneranni annikinnerunnginnissaat anguniarneqarpoq.
Nr. 2-mut.
Aalajangersakkakkut tassuuna ingerlatsiviit immikkut pineqarnissamik qinnuteqaateqarnermikkut inuussutissarsiortutut allagartalerneqarsinnaanerannut periarfissiisoqarpoq. Ingerlatsiviit taakku piniarneq, aallaaniarneq aalisarnerlu inunnik isumaginninnermi perorsaanerminni atortuminnut ilaatissimasariaqarpaat.
Inuussutissarsiortutut aallaaniarnermut allagartaq ingerlatsivimmut namminermut tunniunneqassaaq inunnut ataasiakkaanut pinnagu. Tamanna isumaqarpoq inuit ataasiakkaat ingerlatsivik qimakkunikku inuussutissarsiornermut allagartamut akuujunnaartut. Tamanna sulisuusunut ilinniartorisanullu (klienter) atuuppoq.
Nr. 3-mut.
Aalajangersagaq ilanngunneqartoq inuit Kalaallit Nunaanni ukiut kingulliit qulit ingerlaneranni atasuinnarmik minnerpaamik ukiuni marlunni najugaqarsimasut sunngiffimmi piniarnissaannut akuersissumik aamma sunngiffimmi aallaaniarnermut allagartaqarlutik piniakkanik killilersukkanik pisassinneqarnissaannik imaqarpoq. Taakkua nunamut maanga uterniariarunik inuillu allattorsimaffiannut nalunaarlutik uumasunik killilersukkanik pisaqarnissamut akuersissummik pisinnaalissapput naak piumasaqaataasoq § 5, imm. 1-imi qinnuteqarneq sioqqullugu Kalallit Nunaanni ukiuni kingullerni marlunni najugaqarsimanissamik piumasaqaaq naammassinngikkaluarlugu. Tamannali pisinnaavoq sunngiffimmi aallaaniarnermut allagartaqarnissamut uumasunut killilersukkanut akuersissummik pinissamut piumasaqaatit allat aatsaat naamassisimagaanni. Asserssutigineqarsinnaavoq piniarsinnaanermut allagartartaar- niarnermut piumasaqaatit imaluunniit akuersissummik qinnuteqarfissatut piffissaliussat assigiinngitsut iluanni qinnuteqarnikkut.
Inuit allattorsimaffiannut nalunaarsorsimanermik piumasaqaatit naatsorsuutigineqarpoq nalinginnaasumik inuit allattorsimaffiannit uppernarsartinneqassasut.
Piumasaqaataasut naapertorluarlugit akuersissummik pinissamik imaqarpoq, taamalu kikkulluunnit piumasaqaatinik taakkunannga naammassinnissimasut assigiimmik periarfissinneqarput.
Nr. 4-mut.
Akiliilluni aallaaniarnermut aalajangersakkat pilersinneqarsimapput takornariat Kalaallit Nunaanni aallaniarsinnaanermik soqutiginninnerat malillugu aammalu inuiaqatigiit aningaasarsiorsinnaanerat qularnaarumallugu. Naalakkersuisut pisinnaatinneqarput akiliisitsilluni aallaaniartitsinerup ingerlanneqarneranut erseqqinnerusunik maleruagassaliornissamut. Naalakkersuisut pisinnaatinneqassapputtaaq akiliisitsilluni aallaaniarnermut akiliummik piumasaqarnissamik.
Naatsorsuutigineqarpoq akiliisitsilluni aallaniartitsinermi akiliummit isertitat ukiumoortumik Inatsisartut aningaasaqarnermut inatsisip oqaasertaatigut aalajangersaavigineqarnissaat, isertitarissangasarlu Inatsiartut aningaasaqarnermut inatsaanni kontomut pineqartumut isertitatut allanneqassasoq.
Nr. 5-imut.
Aalajangersakkat piniarnermut allagartaajarneqarsinnaanermut allagartartaarsinnaajunnaarnermulluunniit maleruagassat Inatsisartut Ombudsmandiannit saaffigineqarnikkut ilanngunneqarput.
Allagartaajagaaneq eqqartuussinikkut pissaaq. Imaassinnaavoq piffissami aalajangersimasumik arsaarineqartoq imaluunniit arsaarneqarsimagallarneqassasoq.
Arsaarneqarsimagallarneqassasoq pineqarpat pineqartoq ukiut tallimat qaangiunneranni arsaarneqarsimanerup kipisinnaanerata nutaamik aalajangiiffiginissaanik qinnuteqarsinnaavoq. Taama arsaarneqarsimanerup kipinissaanik aalajangiineq eqqartuussivimmi aalajangerneqassaaq. Arsaarneqarsimagallarneqassasumik aalajangikkap taamaatinnissaanik qinnuteqarneq akuerineqanngippat akueritinniarneq misilinneqaqqissinnaavoq, kisianni minnerpaamik itigartitaanerup siulliup kingornagut ukiut marluk ingerlareerneratigut.
Aalajangersagaq § 17, imm. 1-2-mik unioqqutitsisimaneq pillugu eqqartuunneqarsimappata eqqartuussinertaqanngitsumilluunniit akilisitsineqarsimappat piniarnermut allagartartaarsinnaanermik allagartaqarsinnaanermilluunniit arsaarinninnissamut periarfissiivoq.
§ 2-mut.
Inatsit atuutilissaaq ulloq 1. december 2001.